Modalverben - czasowniki modalne
W dzisiejszej lekcji poznamy szczególną grupę czasowników jaką są czasowniki modalne.
Czasowniki modalne łączą się zawsze w zdaniu z drugim czasownikiem i odnoszą się do stosunku podmiotu do czynności, którą ten czasownik wyraża:
np. muszę to zrobić
powinnam tam być
nie wolno tam wchodzić
chciałabym to mieć
W języku niemieckim występują następujące czasowniki modalne:
dürfen - móc (wyraża pozwolenie na daną czynność)
Ich darf das machen. - Mogę to robić. (wolno mi, mam na to pozwolenie)
Sie darf kein Eis essen. - Ona nie może jeść lodów. (nie wolno jej)
können - umieć, potrafić, móc (oznacza umiejetność lub możliwość)
Ich kann reiten. - Mogę jeździć konno. (mam taką możliwość, potrafię)
Sie kann nicht singen. - Ona nie umie śpiewać. (nie ma umiejętności)
mögen - lubić (upodobanie, życzenie, czasem też możliwość)
Ich mag ihn lieber als sie. - Lubię go bardziej niż ją. (takie mam upodobanie)
Mögen sie glücklich werden. - Oby był Pan szczęśliwy. (życzenie)
möchten - chciećby (wyraża chęć, życzenie)
Ich möchte das haben. - Chciałabym to mieć. (taką mam chęć, życzenie)
Ich möchte ihm nie wieder sehen. - Nie chciałabym go już nigdy widzieć. (życzę sobie tego)
müssen - musieć (konieczność bądź przymus)
Ich muss ihr helfen. - Muszę jej pomóc. (zachodzi taka konieczność)
Sie muss ihr Zimmer aufräumen. - Ona musi posprzątać swój pokój. (ma taki przymus, rozkaz)
sollen - mieć powinność (powinność bądź rozkaz)
Ich soll das unterschreiben. - Powinnam to podpisać. (należałoby to zrobić, ale nie ma przymusu)
Sie sollen nicht mehr streiten. - Nie powinni się już kłócić. (tak wypada, należy zrobić)
wollen - chcieć (wyraża zamiar lub chęć)
Ich will da sein. - Chcę tam być. (mam taką ochotę)
Wir wollen gerade gehen. - Chcemy już iść. (taki mamy zamiar)
W zdaniu z czasownikiem modalnym drugi czasownik stoi w formie nieodmienionej na końcu zdania.
- Wir können Deutsch sprechen. - Umiemy mówić po niemiecku.
- Wir wollen morgen ins Kino gehen. - Chcemy iść jutro do kina.
- Wir sollen nicht mehr streiten. - Nie powinniśmy się więcej kłocić.
- Sie mögen ihn nicht. - Oni go nie lubią.
- Wir müssen hier sofort aufräumen! - Musimy tu natychmiast posprzątać!
- Wir wollen morgen nach Berlin fahren. - Chcemy jechać jutro do Berlina.
- Sie möchten mit uns sprechen, aber sie dürfen nicht. - Oni chcieliby z nami porozmawiać, ale nie mogą.
- Können Sie mir helfen? - Może mi Pani pomóc?
- Kinder dürfen keinen Alkohol trinken. - Dzieci nie mogą (nie wolno im) pić alkoholu.
- Die Eltern sollen ihr Kinder gut erziehen. - Rodzice powinni dobrze wychowywać swoje dzieci.
- Er kann schnell laufen. - On umie szybko biegać.
- Sie wollen immer recht haben! - Pan chce mieć zawsze rację!
- Alle Menschen sollen würdig leben. - Wszyscy ludzie powinni żyć godnie.
- Wir möchten Deutsch lernen. - Chcielibyśmy uczyć się niemieckiego.
