Dativ, Akkusativ - użycie celownika i biernika
W dzisiejszej lekcji poznamy pozostałe dwa przypadki w języku niemieckim, występujące obok mianownika oraz dopełniacza, które znamy już w wcześniejszych lekcji.
Dativ jest odpowiednikiem polskiego celownika, odpowiada więc na pytania komu? czemu?
r. męski r. żeński r.nijaki l.mn
dem der dem den
(m/k)einem (m/k)einer (m/k)einem meinen/keinen +n
Ich wünsche dem Lehrer alles Gute. - Życzę (komu?)nauczycielowi wszytskiego najlepszego.
Ich gebe das meiner Mutter. - Dam to (komu?)mojej mamie.
Ich habe das keinem Kind gesagt. - Nie powiedziałam tego (komu?)żadnemu dziecku.
Ich schicke meinen Großeltern die Postkarte. - Wysyłam (komu?)moim dziadkom pocztówkę.
Oprócz tego Dativ odpowiada w języku niemieckim na pytania gdzie? oraz kiedy?
Wann? Am Mittwoch : der Mittwoch -> Dat. dem Mittwoch -> an dem Mittwoch --> am Mittwoch (w środę)
Wann? Im Juli : der Juli -> Dat. dem Juli -> in dem Juli --> im Juli (w lipcu)
Wo? In der Arbeit : die Arbeit -> Dat. der Arbeit --> in der Arbeit (w pracy)
Wo? In den Niederlanden : die Niederlande (Plural) -> Dat. den Niederlanden --> in den Niederlanden (w Niderladach)
Akkusativ to polski biernik, odpowiadający na pytania kogo?co?
r. męski r. żeński r.nijaki l.mn
den die das die
(m/k)einen (m/k)eine (m/k)ein meine/keine
Ich sehe meinen Vater. - Widzę (kogo?)mojego tatę.
Ich liebe meine Familie. - Kocham (kogo?)moją rodzinę.
ich habe keine Schwestern - Nie mam (kogo?) sióstr.
Łączy się również z pytaniem dokąd?
in den Laden : der Laden -> Akk. den Laden -> in den Laden (do sklepu)
in die Schule : die Schule-> Akk. die Schule -> in die Schule (do szkoły)
ins Kino : das Kino -> Akk. das Kino -> in das Kino --> ins Kino (do kina)
in die USA : die USA (Plural) -> Akk. die USA -> in die USA (do USA)
W wielu zdaniach wystepuje zarówno Dativ jak i Akkusativ
Dał bratu prezent.
Dał (komu? - Dativ) bratu (co? - Akkusativ) prezent.
Er gab dem Bruder das Geschänk.
Kupię mamie torebkę.
Kupię (komu? - Dativ) mamie (co? - Akkusativ) torebkę.
Ich kaufe der Mutter eine Tasche.
- Das Mädchen gefällt einem Jungen. - Dziewczyna podoba się chłopakowi.
- Der Junge gefällt einem Mädchen. - Chłopak podoba się dziewczynie.
- Die Großeltern geben dem Kind die Geschänke. - Dziadkowie dają dziecku prezenty.
- Ich zeige den Touristen den Weg. - Pokazuję turystom drogę.
- Ich gebe die Hand meiner Patientin. - Daję rękę mojej podopiecznej.
- Ich helfe den älteren Personen. - Pomagam starszym osobom.
- Sie ist in die USA emigriert. - Ona wyemigrowała do USA.
- Ich sehe deine Kinder im Garten. - Widzę Twoje dzieci w ogrodzie.
- Ich suche keinen Teller. - Nie szukam talerza.
- Er kauft seiner Frau eine schöne Tasche. - On kupuje swojej żonie ładną torebkę.
- Ich liebe meinen Mann. - Kocham mojego męża.
- Die Kinder gehen jeden Tag in die Schule. - Dzieci idą codziennie do szkoły.
- Die Schüler lernen in der Schule. - Uczniowie uczą się w szkole.
- Ich fahre in die Arbeit. - Jadę do pracy.
- Ich lerne Deutsch in der Arbeit. - Uczę się niemieckiego w pracy.
- Ich gehe in die Bäckerei. - Idę do piekarni.
- Ich fahre in den Urlaub ans Meer. - Jadę na urlop nad morze.
