Lekcja 110:
Spójniki wieloczłonowe
W dzisiejszej lekcji poznamy kolejne spójniki w języku niemieckim i nauczymy się budować z nimi zdania.
1.
W języku niemieckim występuje kilka spójników wieloczłonowych, które znamy również po polsku.
Ważne jest to, że w wielu z nich w każdej części zdania może występować inny szyk, czyli pozycja czasownika w zdaniu.
Najbardziej popularne z nich to:
- je... desto... - im... , tym...
Je mehr ich lerne, desto mehr weiß ich.
- sowohl... als auch... - zarówno... jak i...
Ich esse sowohl Gemüse als auch Fleisch.
- nicht nur... , sondern auch... - nie tylko... lecz także...
Ich kann nicht nur Deustch, sondern spreche ich auch Englisch.
- entweder... oder... - albo... albo...
Entweder gehen wir ins Kino oder wir bleiben zu Hause.
- weder... noch... ani... ani...
(weder noch same w sobie stanowią już zaprzeczenie, nie dodaje się więc w zdaniach żadnych przeczeń)
Ich trinke weder Alkohol noch rauche ich.
- zwar... , aber... - wprawdzie... , ale...
Zwar arbeite ich viel, aber ich fahre im Juli in den Urlaub.
- einerseits... , andererseits... - z jednej strony... z drugiej strony...
Einerseits ist es sehr teuer, andererseits kann ich es mir leisten.
- mal... , mal... - raz... raz...
Mal lacht sie, mal weint sie.
2. Przykładowe zdania:
- Je mehr ich lerne, desto mehr weiß ich. - Im więcej się uczę, tym więcej wiem.
- Je weniger du arbeitest, desto weniger verdienst du. - Im mniej pracujesz, tym mniej zarabiasz.
- Ich esse sowohl Gemüse als auch Fleisch. - Jem zarówno warzywa, jak i mięso.
- Er hat viel zu tun sowohl in der Arbeit als auch zu Hause. - Ma dużo do zrobienia zarówno w pracy, jak i w domu.
- Ich kann nicht nur Deustch, sondern spreche ich auch Englisch. - Znam nie tylko niemiecki, lecz mówię także po angielsku.
- Wir haben nicht nur ganzes Europa, sondern auch Afrika bereist. - Zwiedziliśmy nie tylko całą Europę, lecz także Afrykę.
- Entweder gehen wir ins Kino oder wir bleiben zu Hause. - Albo idziemy do kina, albo zostajemy w domu.
- Entweder magst du ihn oder nicht! - Albo go lubisz, albo nie!
- Ich trinke weder Alkohol noch rauche ich. - Ani nie piję alkoholu, ani nie palę.
- Ich kann weder Englisch noch Französisch. - Nie znam ani angielskiego, ani francuskiego.
- Zwar arbeite ich viel, aber ich fahre im Juli in den Urlaub. - Wprawdzie dużo pracuję, ale w lipcu jadę na urlop.
- Zwar ist es schon spät, aber ich kann noch 5 Minuten bleiben. - Wprawdzie jest już późno, ale mogę zostać jeszcze 5 minut.
- Einerseits ist es sehr teuer, andererseits kann ich es mir leisten. - Z jednej strony jest to bardzo drogie, z drugiej strony mogę sobie na to pozwolić.
- Einerseits habe ich ihn vergeben, andereseits bin ich noch böse. - Z jednej strony mu przebaczyłam, z drugiej dalej jestem zła.
- Mal lacht sie, mal weint sie. - Raz się śmieje, raz płacze.
- Mal fahren wir ans Meer, mal ins Gebirge. - Raz pojedziemy nad morze, raz w góry.