Zaburzenia łaknienia u Osób Starszych - przyczyny oraz sposoby radzenia sobie

Data dodania — 2018-06-13

Charakterystyka zmian w organizmie seniora

Proces starzenia się organizmu zachodzący przez całe dorosłe życie jest związany z częstszym występowaniem przewlekłych schorzeń i dolegliwości. Na szybkość oraz zaawansowanie procesów starzenia się wpływają czynniki genetyczne i środowiskowe, wspólnie warunkujące nasilenie zmian, które są wyznaczane nie tyle wiekiem kalendarzowym, co uwarunkowaniami dziedzicznymi i środowiskowymi, takimi jak: sposób żywienia, jakość żywności, wody i powietrza, higiena osobista, palenie tytoniu i picie alkoholu. Niezależnie od tego, które z wymienionych czynników dominują u danej osoby, zachodzące zmiany wpływają na sposób żywienia ludzi starszych. Z wiekiem następuje stopniowe ograniczenie sprawności fizycznej oraz zwiększenie zapadalności na choroby przewlekłe. Zmniejsza się pojemność płuc oraz ilość dostarczanego tlenu do różnych organów człowieka. To jeden z głównych czynników obniżających przemianę materii. M.in. właśnie spowolnienie przemiany materii, obniżenie beztłuszczowej masy ciała oraz racjonalne wydatkowanie energii przez seniorów przy każdym wysiłku prowadzą do obniżenia ich zapotrzebowania energetycznego w porównaniu z młodszymi osobami tej samej płci i o takiej samej masie ciała.

Zapotrzebowanie osób starszych na składniki odżywcze z reguły się nie zmienia. Stąd też w sytuacji właściwego żywienia ludzi starszych istotne jest nie tylko ograniczenie spożycia energii, ale również zmiana wartości odżywczej i jakości diety.

 

Ogólne zasady żywienia osób starszych

Niejednorodność grupy osób w podeszłym wieku oraz różne problemy zdrowotne powodują trudności w opracowywaniu uniwersalnych zaleceń dotyczących dietetyki tego okresu życia. Trudno stworzyć model żywienia akceptowany przez tę grupę ludzi, który jednocześnie byłby optymalny pod względem ekonomicznym, smakowym i zwyczajowym. Zalecenia żywieniowe propagowane w krajach europejskich i kierowane do osób starszych można sprowadzić do kilku zasad.

Osoby starsze powinny:

• spożywać codziennie różnorodne produkty spożywcze;
• zwiększyć spożycie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, skrobi i błonnika pokarmowego;
• zmniejszyć spożycie tłuszczu, cholesterolu, cukru i soli;
• ograniczać spożycie alkoholu;
• kontrolować masę ciała;
• zwiększyć aktywność fizyczną.

W praktyce przekłada się to na poniższe zalecenia:

• spożywanie przetworów mlecznych odtłuszczonych, chudego mięsa, drobiu, wędlin i ryb, jeśli nie ma przeciwwskazań – przetworów zbożowych z pełnego ziarna, ciemnego pieczywa;
• stosowanie do smarowania pieczywa miękkich margaryn zawierających zwiększoną ilość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), a do krótkiego smażenia i do sałatek – olejów roślinnych;
• unikanie przejadania się;
• unikanie potraw i produktów ciężkostrawnych, na przykład potraw długo smażonych, bigosu, grzybów;
• codzienne spożywanie warzyw i owoców, najlepiej w postaci surowej;
• częstsze spożywanie posiłków (4–5 dziennie), ale o małej objętości;
• wypijanie większej ilości płynów;
• zachowanie aktywnego trybu życia dostosowanego do indywidualnych możliwości.

Powyższe zalecenia mogą zmieniać się w zależności od wieku, stanu zdrowia osoby starszej i rodzaju zaleconej diety.