Senior niejadek - co powinien jeść by dostarczyć organizmowi energii na cały dzień

Data dodania — 2019-08-21

Brak apetytu to częsty problem u osób starszych. Prowadzi on do poważnego niedożywienia i niedowagi, a prawidłowe odżywianie jest przecież niezbędne do utrzymania dobrego stanu zdrowia. Zdrowe nawyki żywieniowe seniora sprowadzają się do ogólnych zasad prawidłowego odżywiania, które informują nas, czego należy unikać, a jakie produkty powinny znaleźć się w codziennym menu. W jadłospisie nie powinno zabraknąć produktów pełnoziarnistych, tłuszczów roślinnych, warzyw, owoców, orzechów i roślin strączkowych oraz nabiału albo wapnia. Pamiętać należy o tym, że ludzie starsi wymagają mniej energii: osoby w wieku 65-75 lat potrzebują około 2300 kcal, natomiast osoby powyżej 75. roku życia – 2100 kcal na dobę.

Dlaczego osoba starsza nie chce jeść?

Jedną z przyczyn braku apetytu u osób starszych jest nieprawidłowa higiena jedzenia. Chodzi tutaj o odmawianie spożywania posiłków (na przykład z powodu braku odczuwania łaknienia) czy też o brak systematyczności związany z godziną podawania posiłków. Problemem jest również spożywanie dużej ilości słodyczy, żywności przetworzonej czy też ciężkostrawnych posiłków przed snem. Pojawia się wówczas zgaga, zaparcia, wzdęcia czy nawet bóle brzuszne i dochodzi do sytuacji właściwie bez wyjścia – senior źle się czuje, więc odmawia jedzenia, a to z kolei zaognia problem.

Inną przyczyną braku apetytu może być niedobór substancji odpowiadających za łaknienie (jak cynk) oraz przyjmowanie leków obniżających łaknienie. Nie należy również zapominać o tym, że osoby starsze mogą mieć po prostu problem z gryzieniem i połykaniem pokarmu, cierpieć na zaburzenia smaku i zapachu, co też powoduje niechęć do jedzenia.

Jak karmić seniora, który nie ma apetytu?

Kluczowe jest rozpoznanie, dlaczego seniorowi nie dopisuje apetyt. Osoby starsze, zwłaszcza chore, często nie są w stanie zjeść więcej niż 1-3 posiłków w ciągu dnia. Zadaniem opiekunów jest zatem, aby nawet niewielkie porcje jedzenia były bardziej kaloryczne. Efekt ten uzyskamy poprzez dodanie do posiłku olejów roślinnych, odrobiny masła, śmietanki czy miodu. Dodatki powinny uwzględniać stan zdrowia i być dla seniora wskazane, dlatego dobrze jest skonsultować się z lekarzem dietetykiem w kwestii ułożenia jadłospisu dla seniora. Istotny jest sposób komponowania posiłków. Powinny one być częste i różnorodne smakowo i kolorystycznie. Organizm łatwiej strawi i przyswoi małe porcje jedzenia, co pozwoli na utrzymanie stałego poziomu energii i zmniejszy dolegliwości pokarmowe. Bezwzględnie należy unikać przejadania się i spożywania dużych, ciężkostrawnych potraw. By senior czerpał radość z jedzenia, warto zadbać o wspólne spożywanie posiłków o stałych porach i nie zmuszać do jedzenia.

Skutki niedoboru pożywienia

Niedobory witamin i składników mineralnych, poza znacznym spadkiem wagi, prowadzą do osłabienia pracy układu krążenia, zwiększenia podatności na różnego rodzaju choroby, a także do niebezpiecznego odwodnienia. Złego samopoczucia i apatii podopiecznego unikniemy, gdy wyeliminujemy potrawy, których osoba nie lubi, pamiętając przy tym o zamiennikach w celu zbilansowania diety. Wiele zależy od nas samych, nie bójmy się więc eksperymentowania w kuchni. Obserwujmy, co senior je chętnie lub co mu nie smakuje, przyglądajmy się jego samopoczuciu, pytajmy, na co ma ochotę. Małymi krokami dążmy do celu, którym jest zdrowie naszego podopiecznego.

 

Przykładowy jadłospis dla aktywnego seniora

 

Śniadanie

• herbata zielona z cytryną
• muesli (35 g) z jogurtem naturalnym (250 ml, 2%)
• chleb razowy (100 g), polędwica sopocka (40 g)
• mały pomidor
• szczypiorek

II śniadanie

• kanapka (chleb żytni pełnoziarnisty – 50 g)
• szynka z piersi kurczaka (20 g)
• kefir naturalny 2% (200 ml)
• średnia pomarańcza

Obiad

• barszcz czerwony (450 ml)
• dorsz pieczony w folii (200 g)
• kalafior (200 g)
• ziemniaki (150 g)
• kompot owocowy (200 ml)

Podwieczorek

• chudy twaróg (100 g)
• jogurt naturalny (100 g)
• 4 rzodkiewki
• szczypiorek

Kolacja

• herbata z cytryną
• chleb słonecznikowy (80 g)
• ser (20 g)
• szynka z kurczaka (20 g)
• szpinak w liściach świeży (10 g)
• sałatka jarzynowa (150 g)