Czym jest zespół stresu opiekuna i jak sobie z nim radzić?

Data dodania — 2018-10-19

Zespół stresu opiekuna (CSS, ang. caregiver stress syndrome) to stan fizycznego, psychicznego i emocjonalnego wyczerpania, który pojawia się u części osób sprawujących długotrwałą opiekę nad kimś, kto nie może samodzielnie funkcjonować – zwykle nad osobą starszą lub przewlekle chorą.

Zastanówmy się zatem, co wpływa na ten stres. Na pewno głównym aspektem jest tęsknota za rodziną oraz poczucie, że jesteśmy zdani na siebie. Dodatkowo rodzina oraz znajomi chorego mogą wywierać na nas ogromny wpływ, oczekując od opiekuna pełnego zaangażowania. Opiekun stara się wykonywać bardzo rzetelnie swoje zadania, ale czasem jest to zadanie ponad jego siły. Kolejnym czynnikiem może być problem w komunikacji z osobą, np. bariera językowa bądź choroba kogoś, kim się opiekujemy. Podopieczny często nie dostrzega, jak bardzo się staramy, nie zauważa naszego poświęcenia, a my nie widzimy wdzięczności z jego strony. Podopieczny ma wysokie oczekiwania, którym trudno sprostać.

Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy, jak trudną pracę wykonują opiekunki i opiekunowie. Opieka nad osobą starszą, schorowaną, niesamodzielną wymaga najczęściej całodobowego wsparcia. Opiekun zwykle rezygnuje z życia rodzinnego, towarzyskiego, by pozostać w domu z podopiecznym. Dom może okazać się pewnego rodzaju więzieniem.

Jakie są objawy zespołu stresu opiekuna?

Pierwszym objawem jest lęk. Boimy się czegoś, czego nie znamy i co jest nam obce, jesteśmy pełni obaw. Czujemy się bezsilni, osamotnieni, nie możemy się „wygadać” w obawie, że druga osoba nas nie zrozumie. Zostajemy z tym sami, jesteśmy coraz bardziej zamknięci w sobie i apatyczni.

Przewlekły stres może powodować ciągłe zmęczenie, brak koncentracji, brak apetytu, problemy ze snem. Może doprowadzić do rozwoju poważnych chorób, tj. nadciśnienia, cukrzycy, chorób serca czy depresji.

Jak radzić sobie z zespołem stresu opiekuna i gdzie szukać pomocy?

Bardzo ważne jest, aby uświadomić sobie, że dom podopiecznego to nie więzienie. Opiekun nie może być zamknięty w domu 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Potrzebuje czasu dla siebie, na regenerację sił, odpoczynek, rozmowę z bliskimi, aby choć na chwilę „uciec” od codzienności i problemów, z którymi się boryka.

Pomocy możemy szukać np. u lekarza, który opowie nam o chorobach, aby nie były nam obce. W wielu miastach funkcjonują grupy wsparcia, które są formą pomocy psychologicznej dla opiekunów. Mogą oni uczestniczyć w prelekcjach dotyczących chorób i sposobów radzenia sobie ze stresem. Opiekun nabiera dystansu, który jest niezbędny do normalnego funkcjonowania z podopiecznym i do utrzymania z nim prawidłowej relacji. Sposobów na relaks jest bardzo dużo. To kwestia indywidualna, zależna od tego, co komu sprawia przyjemność. Może to być słuchanie muzyki, czytanie książek, gotowanie, rozmowa z bliskimi lub spacer.

 

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.